We kijken terug op een sterk en succesvol 2024. Op alle fronten hebben we met onze bedrijfsactiviteiten goed gepresteerd. Dat is een groot compliment voor al onze enthousiaste, betrokken medewerkers. Mede dankzij hun inzet en prestaties hebben we onze positie in de markt verder kunnen versterken. Ook zijn we dit jaar volop aan de slag gegaan met onze herijkte bedrijfsstrategie ‘Samen naar 2030’.
We beschikken hiermee over een leidraad die duidelijk maakt hoe en op welke gebieden Heijmans als duurzame aanvoerder het voortouw wil nemen, én met wie. In het verlengde hiervan hebben we vol overtuiging onze nieuwe merkbelofte gepresenteerd: 'Het kan samen'.
Positief over onze prestaties
Trots zijn we op de robuuste financiële resultaten die we in 2024 hebben behaald, met een omzet van € 2,6 miljard en een onderliggende EBITDA-marge die is gestegen naar 7,7%. Alle bedrijfsonderdelen - Wonen, Werken en Verbinden - presteerden binnen de strategische bandbreedte van 7-9% onderliggende EBITDA-marge. In 2023, met ‘vier maanden Van Wanrooij’ in onze boeken, kwamen we nog uit op een omzet van € 2,1 miljard. Alle bedrijfsonderdelen lieten een winstgevende omzetgroei zien.
Onze orderportefeuille (inclusief joint ventures) is met een waarde van € 2,8 miljard stabiel en goed gevuld. We zijn vooral te spreken over de verder stijgende kwaliteit van de orderportefeuille. Het is een goed teken dat het omzetaandeel van ‘recurring business’ blijft groeien, met name bij Werken en Verbinden. Terugkerende werkzaamheden op basis van een meerjarige klantrelatie zijn immers, met 35% van onze omzet, een belangrijk fundament onder ons businessmodel. Mede daarom blijven we ons sterk richten op deze terugkerende activiteiten, zoals het renoveren en verduurzamen van bestaande woningen, beheer en onderhoud van technische installaties en het uitvoeren van (herstel)werkzaamheden aan het wegennetwerk en verkeersinstallaties, inclusief dienstverlening op het gebied van bijvoorbeeld assetmanagement.
De vijf pijlers waarop we de bedrijfsstrategie ‘Samen naar 2030’ hebben gebouwd - Welzijn, Duurzaamheid, Verbinding, Maakbaarheid en Team - zijn inmiddels breed vertaald in programmalijnen en -activiteiten. In 2024 hebben we onze organisatie hierop ingericht en collega’s meegenomen in onze strategische visie en praktische uitvoering daarvan. De huidige prestaties en het toekomstperspectief geven ons veel vertrouwen in het realiseren van de strategische en financiële doelstellingen die we voor 2027 hebben vastgesteld, waaronder een onderliggende EBITDA-marge met een bandbreedte van 7-9%. Op weg hiernaartoe houden we vanzelfsprekend vast aan een robuuste en voorspelbare bedrijfsvoering, met een selectief tenderbeleid en strikt risicomanagement. Bij het tenderen van projecten zorgen we voor een juiste balans tussen risicoacceptatie en verdienvermogen. Door deze aanpak is onze nettoschuld in 2024 verder afgenomen en hebben we de financiering voor de overname van Van Wanrooij in 2024 versneld en volledig kunnen aflossen.
Successen vieren
We kijken ook met veel trots terug op de andere successen die we in 2024 samen hebben gevierd. Zo hebben we twee prestigieuze prijzen in ontvangst mogen nemen. Ten eerste de FD Henri Sijthoff Prijs 2024 voor de beste verslaglegging in de categorie ‘overig beursgenoteerd’. De jury loofde Heijmans om de inzichtelijke financiële rapportage en de duidelijke visie op duurzaam bouwen. En ten tweede de Publieksprijs in de ABN AMRO Duurzame 50 verkiezing. De drukbezochte Capital Markets Day, die op 22 mei 2024 plaatsvond in onze nieuwe houtskeletbouwwoningfabriek in Heerenveen, was ook een hoogtepunt. Gedurende het jaar zagen we het beursaandeel Heijmans stijgen van € 12,12 naar € 31,55. Daarmee was het in 2024 de grootste stijger aan de effectenbeurs Euronext in Amsterdam, met een stijging van 160%.
Veranderend veiligheidsbewustzijn
Onze inspanningen om de veiligheid in de bouwsector te verhogen blijven hard nodig. We houden vast aan ons credo: we werken veilig of we werken niet. Vanuit deze overtuiging moesten we in 2024 onze weekendwerkzaamheden aan de A13 uitstellen. Tijdens de voorbereiding bleek namelijk dat de genomen veiligheidsmaatregelen niet op orde waren, iets wat natuurlijk niet had mogen gebeuren. Daarop hebben we in samenspraak met opdrachtgever Rijkswaterstaat besloten het weekendwerk uit te stellen. Met dit besluit hebben we een voorbeeld gesteld voor de sector. Samen hebben we duidelijk het signaal gegeven dat veiligheid op één staat. Helaas zien we bij wegwerkzaamheden nog steeds voorbeelden van roekeloos rijgedrag, het negeren van rode kruizen door weggebruikers en soms zelfs intimidatie en agressie tegenover wegwerkers. Dit is niet acceptabel. Het is belangrijk te beseffen dat onze wegwerkers zich dagelijks voor alle weggebruikers inzetten om de wegen in optimale conditie te brengen en te onderhouden.
Met onze veiligheidsstrategie richten we ons vooral op het naleven van gestandaardiseerde procedures bij hoogrisicoactiviteiten. We nemen bijvoorbeeld uitvoerig de tijd om bij de dagelijkse start van de werkzaamheden (dagstarts) de veiligheidsmaatregelen te benadrukken en spannen ons in om veiligheidsleiderschap verder te ontwikkelen. Recente cijfers over het aantal ongevallen met verzuim bij Heijmans laten een gelijkblijvend niveau zien. Wel zien we over 2024 de ernst van de ongevallen afnemen. Ook zijn medewerkers sneller geneigd om veilige en onveilige situaties te melden. Dat gedrag is bemoedigend, maar we mogen nooit op onze lauweren rusten. Veiligheid blijft daarom hoog op onze agenda staan.
Als sector moeten we ook onze eigen verantwoordelijkheid blijven nemen. Het is essentieel dat we elkaar durven aanspreken op onveilig gedrag, niet wegkijken en samen onderzoeken waar en hoe we verbeteringen kunnen realiseren. Om dat te bereiken, ondersteunen we onder meer de nieuwe Praktijkleerstoel Integrale Veiligheid aan de TU Delft.
Woningmarkt: tekenen van opleving
De aantrekkende woningmarkt stemt positief. In 2024 hebben we 3.181 woningen verkocht, een stijging van 23% ten opzichte van het jaar daarvoor. Deze stijging is vooral het gevolg van een toename in woningverkoop aan particulieren. Hierdoor kwam de verhouding tussen particuliere en zakelijke verkoop eind 2024 uit op 60% - 40%. Door het beperkte aanbod en het gebrek aan harde plancapaciteit is de concurrentie op de woningmarkt verder toegenomen. De vraag blijft aanzienlijk groter dan het aanbod. In het middeldure huursegment zien we dat de verkoop is verschoven van institutionele beleggers naar woningcorporaties. Deze laatste groep maakt steeds meer middelen beschikbaar voor uitbreiding van haar portefeuille en verduurzaming van het bestaande woningbezit.
Bij Heijmans zijn we goed gepositioneerd om in de woningmarkt onze rol te pakken. We zijn vastbesloten de stijgende lijn te blijven volgen. Mede door de overnames van Van Wanrooij (2023) en Van Gisbergen (2024) is onze werkvoorraad gegroeid van 29.000 naar 37.000 nieuwbouwwoningen. Om dit ten volle te kunnen benutten, doen we een hernieuwde oproep aan beleidsmakers om de binnen- en buitenstedelijke ‘harde’ plancapaciteit te vergroten en wet- en regelgeving te uniformeren volgens landelijke normen. Dit om de industriële productie te kunnen versnellen, wat ook bijdraagt aan de betaalbaarheid van woningen. Om dit verder te stimuleren, heeft de markt behoefte aan snelheid van handelen. Dat vraagt om meer ambtelijke capaciteit, het verkorten of inperken van bezwaar- en beroepsprocedures en het geven van een stem aan woningzoekenden bij juridische procedures.
Werken: vernieuwingsvraag blijft sterk
De belangstelling voor renovatie van bestaande gebouwen groeit. Dit wordt gevoed door de toenemende vraag naar duurzame bedrijfshuisvesting, maar het aanbod hiervan is nog beperkt. Daarnaast zijn kantoorgebouwen vaak nog niet aangepast aan de tijdgeest en de nieuwe manieren van werken die in opkomst zijn. Verder zien we dat vernieuwing complex is vanwege technische eisen, hoge kosten en regelgeving, vooral in sectoren zoals zorg, onderwijs en industrie. Dit vergroot de behoefte aan strategisch assetmanagement. Heijmans speelt hierin een sleutelrol met expertise in energieoptimalisatie, veiligheid en datagedreven oplossingen, zoals realtime monitoring en storingsvoorspelling. We zien op dit gebied volop kansen, parallel aan onze groei in ‘recurring business’.
Verbinden: biedt kansen en mogelijkheden
Op het gebied van renovatie of vervanging van essentiële infrastructuur is veel werk te verrichten. Veel wegen, bruggen, viaducten en tunnels stammen uit de naoorlogse jaren en hebben dringend onderhoud nodig. Daarnaast zorgt de toegenomen verkeersintensiteit en grotere belasting op onze wegen (asdruk) voor extra onderhoudsbehoefte. We zien een verschuiving in werkzaamheden van nieuwbouw naar vervanging en renovatie. De overheid wordt immers door de stikstofproblematiek gedwongen om vaker te kiezen voor grootschalige renovaties in plaats van de aanleg van volledig nieuwe objecten. Voor Heijmans is dit dagelijkse praktijk en een integraal onderdeel van onze kernactiviteiten. Op dit terrein liggen dan ook aantrekkelijke kansen en mogelijkheden voor ons.
Dat was ook het geval in 2024. Zo hebben we dit jaar de asfaltering van de snelweg A2 tussen de knooppunten Oudenrijn en Everdingen succesvol en op effectieve wijze afgerond. Het ging hier om een omvangrijk project op een van de drukste slagaders van ons wegennet. Voor toekomstige projecten komt de nieuwe Asfaltcentrale Lage Weide (ACLW) als geroepen. AsfaltNu, waarin Heijmans één van de twee aandeelhouders is, investeert in de bouw van deze meest duurzame, innovatieve en milieuvriendelijke asfaltcentrale van Europa. Hypermoderne technieken zorgen ervoor dat het nieuwe asfalt emissiearm, geurvrij en nagenoeg zonder geluid wordt geproduceerd. Bovendien is het asfalt vrijwel geheel circulair.
Uitdagingen met water
Tot de infrastructurele uitdagingen van de komende tijd rekenen we ook de wijze waarop we als samenleving met water moeten omgaan. Door klimaatverandering krijgen we te maken met een stijgende zeespiegel, extreem weer en hogere waterstanden in onze rivieren. We moeten bovendien rekening houden met periodes van langdurige droogte, met schaarste aan drinkwater en verontreiniging van oppervlaktewater als gevolg, maar ook met natte periodes, die kunnen leiden tot wateroverlast en overstromingen. De verwachte effecten van deze verschijnselen doen opnieuw een beroep op onze kennis en het innovatieve vermogen dat we als ‘Nederland waterland’ door de eeuwen heen hebben opgebouwd. Alle betrokken partijen moeten in gezamenlijkheid tot een integrale visie en plan van aanpak komen. Om hier binnen Heijmans richting aan te geven, hebben we in 2024 het visiestuk ‘Water Raakt!’ opgesteld. Deze visie rust op vier pijlers waarop wij ons focussen: waterkwaliteit, waterbalans, watergebruik en waterveiligheid.
Netcongestie
Innovatief vermogen is ook nodig om het nijpende probleem van de netcongestie het hoofd te bieden. Om te kunnen voorzien in de stroombehoefte van nu en in de toekomst, moeten we ons richten op innovatieve oplossingen. Onze kennis van energie-infrastructuur en de gebouwde omgeving draagt bij aan een stabiel en betrouwbaar netwerk. We maken energiegrids voor publieke en private opdrachtgevers, waaronder local grids op eigen terrein. We zorgen voor het ontwerp en de realisatie, we werken als integrale service-partner of we verzorgen het beheer en de exploitatie op de lange termijn. Daarnaast experimenteren we in de Nuenense wijk Waterviolier met een nieuw energiemanagementsysteem dat de beschikbaarheid en het gebruik van lokaal opgewekte energie optimaliseert. Onze eigen houtskeletbouwwoningfabriek in Heerenveen werkt grotendeels op zonnepanelen en een accu, waarin een overschot aan zonne-energie is opgeslagen.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen
Als duurzame aanvoerder willen we een toonaangevende rol spelen bij het gezonder maken van de leefomgeving en het welzijn van bewoners, consumenten en weggebruikers. In nagenoeg alle facetten van ons werk zetten we hierop in, van ontwerpfase en uitvoering tijdens de bouw tot beheer en betrokkenheid na oplevering. Zo zoeken we actief naar mogelijkheden om de sociale cohesie in onze nieuwbouwprojecten te vergroten. We kijken hierbij ook naar de mogelijkheden van alternatieve en decentrale energiewinning, en naar efficiënt (her)gebruik van grondstoffen en materialen. Vanzelfsprekend zonder daarbij comfort en beleving voor de gebruiker uit het oog te verliezen. Het is goed om te zien dat de natuurinclusieve en klimaatadaptieve werkwijze die we in de nieuwbouwwijk Parijsch in Culemborg hebben toegepast landelijk navolging krijgt.
We zijn er trots op dat de ambitieuze klimaatdoelstellingen van Heijmans zijn goedgekeurd door het Science Based Target Initiative (SBTi). Met onze inspanningen op duurzaamheidsgebied blijven we binnen de richtlijnen van ‘Parijs’. We houden daarbij vast aan de doelstelling om onze eigen bedrijfsvoering en de keten uiterlijk in 2040 klimaatneutraal te laten zijn. We blijven hierover transparant en toegankelijk rapporteren, in overeenstemming met de nieuwe vereisten van de EU Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). In dat kader hebben we in 2024 ook een zogeheten dubbele materialiteitsanalyse uitgevoerd. Dat heeft tot de vaststelling geleid van zeven materiële thema’s die voor Heijmans van zwaarwegend belang zijn. Naast klimaatverandering, gaat het om water, biodiversiteit en ecosystemen, materiaalgebruik en circulaire economie, eigen medewerkers, medewerkers in de waardeketen, en zakelijk gedrag.
We betreuren het dat (semi-)overheidsopdrachtgevers vrijgesteld zijn van het transparant rapporteren volgens de CSRD-richtlijnen. Als sector moeten we van begin tot eind de keten verduurzamen, en het zou daarbij wenselijk zijn dat ook opdrachtgevers binnen de (semi-)overheid hierin hun verantwoordelijkheid nemen. Het doel moet zijn om in de bouwketen te komen tot één gemeenschappelijke 'taal' om de sector te verduurzamen.
Het kan samen
Als makers van de gezonde leefomgeving zijn we vastbesloten om Nederland beter achter te laten voor de generaties na ons. Wat ons drijft is het aanpakken van de grotere bouw- en transitiesopgaven van ons land, in al hun complexiteit en onderlinge samenhang. De woningnood, het wateroverschot én -tekort, de afnemende biodiversiteit, de energietransitie en het verstopte verkeersnet. Ons land moet vooruit, maar dat gaat niet als we de vele maatschappelijke tegenstellingen blijven uitvergroten. Wat we nodig hebben is een verbindende, oplossingsgerichte, integrale aanpak. Heijmans wil hierin een leidende rol pakken, en samen met onze opdrachtgevers, partners en gebruikers verder bouwen aan een toekomstbestendig Nederland. We zien deze uitdagingen als nieuwe kansen om ons als bedrijf en met onze bedrijfsvoering verder te ontwikkelen.
Deze ambitie ligt aan de basis van onze nieuwe merkbelofte: ‘Het kan samen’. Sinds het najaar van 2024 vragen we hier via allerlei uitingen in onze kanalen én daarbuiten ruim aandacht voor. Ook intern laten we geen gelegenheid onbenut om deze belofte te benadrukken. Niet voor niets sluit deze naadloos aan op onze strategische koers ‘Samen naar 2030’ en onze financiële doelen voor 2027.
Medewerkers binden
Samen met alle collega’s van Heijmans bouwen we aan de toekomst van Nederland. Samen vormen we één Heijmans – het is ons ‘gele hart’ dat ons verbindt. We werken voor elkaar, voor onze opdrachtgevers, en door heel Nederland. Dat maakt werken bij Heijmans bijzonder. We benadrukken dit op verschillende manieren en zorgen ervoor dat we medewerkers langdurig aan ons binden. We streven naar een diverse en inclusieve werkomgeving waar iedereen zich welkom voelt. Diversiteit in ons medewerkersbestand heeft daarom voortdurend onze aandacht. We geloven dat verschillen in achtergrond, gender, visie, beleving en leeftijd ons sterker maken. Heijmans vindt het bovendien belangrijk om nieuwkomers een fijne, passende werkplek te bieden en hen daarmee de kans te geven een nieuw bestaan op te bouwen in Nederland. De kennis en kunde die zij meebrengen, vormt bovendien een verrijking voor onze organisatie. In 2024 zijn 31 gemotiveerde nieuwkomers bij ons gestart.
De arbeidsmarkt in onze sector is krap. Gelukkig slagen we er nog steeds in om veel nieuwe medewerkers aan te trekken, die zich herkennen in onze strategische koers en zich willen inzetten om deze verder vorm te geven. We blijven ook vooruitkijken. We zien volop kansen om verder te groeien, en daarvoor hebben we meer versterking nodig. Met het oog daarop hebben we eind 2024 onze nieuwe arbeidsmarktcommunicatiecampagne gelanceerd. We rekenen erop dat we ons hiermee nog beter kunnen profileren als aantrekkelijke werkgever en nog meer nieuwe collega’s langdurig aan ons kunnen binden.
Outlook 2025
We rekenen op verder aantrekkende woningverkopen en aanhoudende groei van recurring business in Werken en Verbinden. Daarnaast stemt de kwalitatief goed gevulde orderportefeuille ons positief. Op basis hiervan verwachten we dat de omzet in 2025 zal doorgroeien naar € 2,75 miljard. De winstgevendheid zal naar verwachting toenemen naar minimaal 8,0% onderliggende EBITDA-marge. Ook in 2025 verwachten we dat alle sectoren binnen de strategische bandbreedtes presteren. In Q1 2025 verwachten we een positieve netto kaspositie te bereiken. Dat is één jaar eerder dan waar we aanvankelijk op hadden gerekend. Wat de impact is van de macro-economische onzekerheid die toe lijkt te nemen en wat de gevolgen zijn van juridische uitspraken rondom stikstof op langere termijn, is nog moeilijk voorspelbaar. Desalniettemin zijn onze verwachtingen voor 2025 goed.
Het is een mooi vooruitzicht om van 2025 weer een succesvol jaar voor Heijmans te kunnen maken. Om te blijven zorgen voor een gezonde leefomgeving waar mensen prettig kunnen wonen, werken en verbinden. En om dat te doen met álle Heijmans collega’s, en onze opdrachtgevers, leveranciers, (onder)aannemers, partners en gebruikers. Want daar geloven we onvoorwaardelijk in: Het kan samen!
Ton Hillen
CEO Koninklijke Heijmans N.V.
28 februari 2025