Ruimte

We ontwikkelen blauw, groen en veilig

We zien een groeiend maatschappelijk bewustzijn voor de noodzaak om onze planeet leefbaar te houden. Ook Heijmans spreekt daarin een stevige ambitie uit: vanaf 2023 leiden al onze ingrepen tot verbetering van de natuur en een klimaatbestendig Nederland. Dat lukt dankzij onze grondhouding: we werken samen met het natuurlijke systeem. Zo maken we een gezonde leefomgeving; de kern van de strategie van Heijmans.
We zijn ons bewust van de betekenis van water en de bodem. Daarom gaan we er zorgvuldig mee om en bewegen we mee met het lokale natuurlijke systeem. Dat doen we zowel bij woningbouw- als bij utiliteit- en infraprojecten. Klimaatadaptief inrichten is maatwerk. Het betekent water vasthouden, bergen, infiltreren en hergebruiken. Overal streven we het opleveren van een toekomstbestendige leefomgeving na, die de extremen van het veranderende klimaat veilig opvangt.

Aan een natuurinclusieve, klimaatadaptieve samenleving werken we niet solitair. We bouwen aan een open systeem om voortdurend kennis en kunde uit te wisselen. Hierin werken we samen met ambitieuze organisaties en kennisinstellingen, zoals Naturalis, NL Greenlabel, Stichting Struikroven, The Pollinators en Staatsbosbeheer.

Koploper

Heijmans is een van de koplopers als het gaat om plannen en maatregelen om biodiversiteit te stimuleren, constateerde de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). Deze vereniging onderzocht afgelopen jaar 38 beursgenoteerde ondernemingen. Over de aanpak van Heijmans schrijven de onderzoekers: “In plaats van zich te richten op natuurcompensatie, wil Heijmans natuur verbeteren op de plekken waar ze werken. Dat betekent dat ze in de projecten die ze uitvoeren proberen natuurinclusief te bouwen. Voorbeelden daarvan zijn openbare groene gebieden realiseren in nieuwe woonwijken, evenals faunapassages aanleggen bij de herinrichting van snelwegen. Door ecologen in vaste dienst te hebben, is Heijmans niet alleen in staat gebleken om natuurvriendelijke diensten te verlenen, maar versterken ze ook hun eigen business case.” Zo zijn de ecologen vanaf de start betrokken geweest bij onder andere de A12 Veenendaal-Ede-Grijsoord, het Nationaal Militair Museum in Soesterberg, VERTICAL in Amsterdam Sloterdijk en de gebiedsontwikkeling Land van Dico in Uden, om meer natuur achter te laten dan we aantroffen.

Land van Dico

Waar vroeger een fabriek stond, staat nu een groene wijk. De Udense wijk Land van Dico werd ontworpen met oog op de toekomst; bestand tegen hittestress, droogte en extreme regenval én duurzaam. Heijmans werkte hiervoor in de planfase nauw samen met NL Greenlabel. Deze onafhankelijke organisatie helpt overheden en ontwikkelaars bij het maken van een meetbaar duurzame leefomgeving. En dat is in Land van Dico overal te merken. De natuur krijgt hier alle ruimte om te groeien en bloeien, zowel in de tuinen als de openbare ruimte. Met wadi’s en waterdoorlatende bestrating wordt wateroverlast tegengegaan en de woningen zijn energieneutraal. Hier wonen mens en dier samen in een groene, gezonde omgeving. Voor Heijmans is NL Greenlabel een volwaardige sparringpartner in duurzaamheid. Met elkaar streven we ernaar dat natuurinclusieve en klimaatadaptieve wijken de standaard worden.

Lees het verhaal op heijmans.nl (new window)

Gebiedsontwikkelingen

Gebiedsontwikkelingen gaan vaak gepaard met grote ingrepen in infrastructuur, landschap en omgeving. Infra en Vastgoed kunnen samen het gehele traject integraal aanbieden, van initiatief tot en met beheer. Het werken met NL Greenlabel en haar systematiek is inmiddels volledig geïntegreerd in onze gebiedsontwikkelingsprocessen. Dat leidt tot grote, meetbare stappen op het gebied van een duurzame en gezonde leefomgeving. In de beginfase van een gebiedsontwikkeling wordt met de partners en met NL Greenlabel aan de hand van een pre-screeningtool de ambitie voor het project vastgelegd. Daar waar het alleen bedrijfskavels, zorgcomplexen, parken of pleinen betreft wordt het terreinlabel toegepast. In de ontwerpfase toetst een assessor van NL Greenlabel of de ambitie ook daadwerkelijk in het definitief ontwerp zit. Tot slot wordt na oplevering deze check nogmaals uitgevoerd, wat leidt tot een definitieve score van de locatie.

Binnen de labelmethodes van NL Greenlabel wordt gekeken naar zeven hoofdthema’s om vast te stellen hoe duurzaam een ontwikkeling is. Deze thema’s zijn: Ontwerp, Realisatie & Beheer, Producten & Materialisatie, Energie & Klimaat, Bodem & Water, Biodiversiteit, Mens & Omgeving en Borging. Per thema kan op drie onderdelen punten gescoord worden, die aangetoond dienen te worden door Heijmans. Al deze punten bij elkaar opgeteld leiden tot een score tussen de G en A, waarbij Heijmans altijd gaat voor een score A of B voor het openbaar gebied.

Het project Maanwijk in Leusden heeft als eerste deze score behaald. In deze bijzondere wijk waar ruimte, natuur, technologie, mobiliteit en mensen elkaar ontmoeten, zijn in 2022 alle 120 woningen opgeleverd. Ook de gebiedsontwikkeling Vijfsluizen in Vlaardingen behaalt deze score.

Impact op de omgeving verkleinen

Door industrieel te bouwen, verkleinen we de impact van de bouwplaats op de natuur. Waar voorheen een gebied helemaal kaal gemaakt werd als voorbereiding voor de bouw, kunnen we dat voortaan anders aanpakken. Met veel meer oog voor behoud en verrijking van de aanwezige natuur. Doordat meer woningen off-site in de fabriek geproduceerd worden zijn op de bouwplaats minder materieel en bouwbewegingen nodig. Bij de bouw van houtskeletbouwwoningen kunnen we als gevolg van de grote gewichtsbesparing bovendien elektrische kranen inzetten. Daarnaast zorgen we ervoor dat grond bij opgeleverde woningen klaar is voor de aanleg van een tuin. Bewoners van de houtskeletbouwwoningen Horizon kunnen straks zelfs kiezen uit vijf thematuinen met een Tuinlabel A, een van de labels van NL Greenlabel. Op die manier is bij oplevering van een project de wijk al meteen groen en prettig om in te wonen en leven.

Groeiende aandacht

Ook bij Infra zien we bij opdrachtgevers een toenemende aandacht voor klimaatadaptatie en natuurinclusiviteit. Het loopt echter sterk uiteen hoeveel prioriteit en aandacht hieraan wordt gegeven, in hoeverre klanten hun ambities scherp hebben en in welke mate zij hun ambitie weten te vertalen naar de infra-opgaves voor de betreffende gemeente of provincie. Dit resulteert in uiteenlopende vraagstukken ten aanzien van klimaatadaptieve oplossingen, duurzame uitvoering en alternatieven, en oplossingen ten aanzien van de energieopgave. Onze kennis en ervaring hebben bijgedragen aan het succesvol verwerven en realiseren van mooie projecten. Van de herinrichting van woonwijken tot het verduurzamen van bedrijventerreinen.

Groen-blauwe bedrijventerreinen

Heijmans ontwikkelde een integrale aanpak voor de verduurzaming van bedrijventerreinen. Met alle belanghebbenden werken we samen toe naar groene, klimaatbestendige en energie-efficiënte bedrijventerreinen, waar werknemers prettig kunnen werken in een gezonde omgeving. Meer ruimte voor natuur (groen) in samenhang met een robuuster watersysteem (blauw) betekent minder overlast en schade als gevolg van de effecten van het veranderende klimaat, zoals wateroverlast en hittestress. Dat levert zowel kostenbesparingen op, als een gezonder vestigingsklimaat. Gelijktijdig kan er een slimmere energievoorziening gerealiseerd worden door lokale opwekking, gebruik en opslag van groene energie aan elkaar te koppelen. Bovendien versterkt een gezonde werkomgeving de binding tussen werknemers en bedrijven, en moet dit gaan bijdragen aan een lager ziekteverzuim en hogere productiviteit bij Heijmans.

Het Nationaal Groeifonds kende 26 miljoen euro toe aan het programma ‘Werklandschappen van de Toekomst’. Heijmans is één van de dertig partijen in de brede coalitie achter dit programma. Het omvat een groot onderzoeksprogramma met vier ‘living labs’ als proeftuinen en tien ambassadeursterreinen. Zes provincies worden de komende negen jaar partner in dit programma om de vergroening en verduurzaming van bedrijventerreinen te versnellen.

Natuurladder

Heijmans en DuraVermeer ontwikkelden samen de 'Natuurladder': een instrument dat het collega’s in de infrasector gemakkelijker maakt om in projecten te zorgen voor meer biodiversiteit. Al het groen naast onze spoor- water- en snelwegen vormt samen het grootste natuurgebied van Nederland. Dat wordt grotendeels beheerd door bouwers. Zo bekeken speelt de infrasector als geheel een grote rol in het tegengaan van de biodiversiteitscrisis en bij het klimaatrobuust maken van Nederland. De Natuurladder maakt het mogelijk doelstellingen voor natuurinclusief en klimaatbewust bouwen concreet te maken. Dat helpt om groenblauwe ambities scherp te houden gedurende het hele traject, van ontwerp tot realisatie. Met de Natuurladder kan elk bouwbedrijf zien op welke trede een project nu staat en hoe het mogelijk is een trede hoger te komen.

Meten is weten

Onze ambitie is een gebied beter achter te laten dan we het aantroffen. Om te weten of we daarin slagen, doen we allerlei metingen in de verschillende fasen van een gebiedsontwikkeling. Een nulmeting vooraf en metingen in de ontwerp- en realisatiefase en in de gebruikssituatie. Daarvoor werken we samen met verschillende partijen, zoals Naturalis, het RIVM en de Universiteit Wageningen. Door metingen, monitoring en het verzamelen van data zijn we langer betrokken bij projecten, ook na oplevering. Dit geldt zowel voor Vastgoed als Bouw & Techniek en Infra. Op die manier volgen we zelf de effecten van ontwerpkeuzes die een aantal jaren daarvoor zijn gemaakt. Dat leidt tot beter inzicht in de mogelijkheden om verder te verbeteren, verslimmen en verduurzamen.