Onderdeel strategische agenda
Heijmans speelt een initiërende en integrerende rol als het gaat om de verduurzaming van de leefomgeving. We willen het verschil maken door duurzaam te ontwerpen, met oog voor alternatieve en decentrale energiewinning en efficiënt (her)gebruik van materialen. We willen de omgeving beter achterlaten dan dat we deze aantroffen om daarmee in de breedte waarde te creëren. Daarvoor werken we nauw samen met een breed scala aan partners, uit bouw, techniek, infra, onderwijs en wetenschap. Het thema duurzaamheid wordt integraal gemanaged binnen de gehele organisatie en is een vast onderdeel van het werk.
Binnen Heijmans staat verduurzaming hoog op de strategische agenda, daarbij staan drie thema’s centraal
Energietransitie
Materialentransitie
Ruimte
In hoe wij bouwen, beheren en onderhouden speelt circulariteit een steeds grotere rol.
Complexiteit
Verduurzamen is niet altijd eenvoudig en we staan voor grote complexe opgaven. Zo blijft de noodzakelijke uitbreiding van energienetten in Nederland de komende jaren urgent vanwege de grootschalige elektrificatie van woningen, bedrijven, machines en wagenpark. Dit is essentieel om de verdere versnelling in elektrificatie niet te vertragen. Ook de daarmee samenhangende ontwikkeling van de opslag van elektrische energie in allerlei vormen, is geen eenvoudige opgave. Gelijktijdig zien we ook dat er grenzen worden bereikt aan het vermogen van de natuur om de gevolgen van onze productie en consumptie op te vangen in het ecosysteem. Op plekken waar de uitstoot van stikstof, geluid, CO₂ en afval te groot is, worden we gedwongen naar alternatieven te zoeken. Maar de transitie biedt ook kansen. Heijmans investeert daarom in nieuwe productiemethoden en wil nadrukkelijk een actieve rol spelen in klimaatadaptatie, zoals verhoging van dijken en aanleg van wateropvang of klimaatmitigatie, zoals het terugdringen van de eigen footprint en de bouw van klimaatneutrale woonwijken.
Meten is weten
Om te weten of we slagen in onze duurzaamheidsambities, doen we allerlei metingen in de verschillende fasen van gebieds- en projectontwikkeling. Een nulmeting vooraf en metingen in de ontwerp- en realisatiefase en in de gebruikssituatie. Daarvoor werken we al jaren samen met verschillende partijen, zoals NL Greenlabel, Naturalis, Staatsbosbeheer en de Universiteit Wageningen. Door metingen, monitoring en het verzamelen van data zijn we langer betrokken bij projecten, ook na oplevering. Op die manier volgen we zelf de effecten van ontwerpkeuzes die een aantal jaren daarvoor zijn gemaakt. Dat leidt tot beter inzicht in de mogelijkheden om verder te verbeteren, verslimmen en verduurzamen.
Toepassen duurzame ontwerpprincipes
Heijmans heeft in 2023 Duurzame Ontwerpprincipes (DOP) opgesteld. Middels acht principes kunnen we onder andere de ambities voor klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen borgen in projecten. Er zijn ook ontwerpprincipes opgesteld gericht op reductie en hergebruik van materialen.
De ontwerpafdeling van Heijmans Infra gaat hier als eerste mee aan de slag. De werkzaamheden van Ontwerp zitten vooraan in het bouwproces waardoor ontwerpers veel invloed kunnen uitoefenen op het strategische thema Verduurzamen. Duurzaamheid is echter zo’n breed en omvangrijk begrip dat niet altijd duidelijk was hoe hier op een project het beste invulling aan gegeven kon worden. De DOP bieden onze collega's hierbij handvaten.
De DOP geven aan wat wij binnen Heijmans duurzaam vinden en helpen ons duurzaamheid te integreren in het ontwerp. De DOP geven op het gebied van materialen en ruimte een aantal concrete stelregels weer, met onderliggende toelichting en voorzien van praktijkvoorbeelden. Om deze (en in bredere zin duurzaamheid) te borgen in onze werkzaamheden zijn deze opgenomen in het ontwerpproces, hiervoor zijn aanpassingen doorgevoerd in onze managementsystemen en ontwerpdocumenten. Door de DOP onderdeel te maken van de processtappen is duurzaamheid een integraal onderdeel van het ontwerp geworden, en een vast gespreksonderwerp. Het effect is dat steeds bewuster duurzame keuzes worden gemaakt in de ontwerpfase van onze projecten.
Daarnaast worden de DOP gebruikt in aanbestedingen, om onze klanten te laten zien waar wij voor staan. Het komende jaar worden deze doorontwikkeld. Onder meer door het toevoegen van Energie en het laten aansluiten van de DOP op de herijkte strategie ‘Samen naar 2030’.
Peter van Leeuwen
“We gaan iets bijzonders doen en heel het land kijkt mee. Het is een spannend en intensief project. We hebben elkaar nodig, want iedereen heeft zijn eigen kennis en kunde. Daarbij moet iedereen zijn beste beentje voor zetten. Om een idee te geven; als Rijksvastgoedbedrijf werken wij nu samen met vier aannemers, tien architecten, bijna twintig adviseurs en heel veel andere belanghebbenden. Dat vraagt om coördinatie, respect, transparantie, oog voor elkaars belangen en vertrouwen. Ook Heijmans draagt daar concreet aan bij. Zo werken wij samen met elkaar om de Binnenhofrenovatie tot een succes te maken.”