6.12 Immateriële activa
De immateriële activa bestaan uit goodwill en overige immateriële activa.
Kostprijs
x € 1.000
Goodwill |
Overig immaterieel actief |
Totaal |
|
Stand per 1 januari 2022 |
156.971 |
46.003 |
202.974 |
In consolidatie genomen |
5.905 |
4.605 |
10.510 |
Investeringen |
1.400 |
1.076 |
2.476 |
Stand per 31 december 2022 |
164.276 |
51.684 |
215.960 |
Stand per 1 januari 2023 |
164.276 |
51.684 |
215.960 |
In consolidatie genomen |
90.853 |
6.400 |
97.253 |
Investeringen |
0 |
1.342 |
1.342 |
Stand per 31 december 2023 |
255.129 |
59.426 |
314.555 |
Bijzondere waardeverminderingsverliezen en amortisatie
x € 1.000
Goodwill |
Overig immaterieel actief |
Totaal |
|
Stand per 1 januari 2022 |
88.581 |
40.804 |
129.385 |
Bijzondere afwaarderingen |
1.400 |
2.100 |
3.500 |
Amortisatie |
- |
1.321 |
1.321 |
Stand per 31 december 2022 |
89.981 |
44.225 |
134.206 |
Stand per 1 januari 2023 |
89.981 |
44.225 |
134.206 |
Bijzondere afwaarderingen |
0 |
0 |
0 |
Amortisatie |
- |
4.337 |
4.337 |
Stand per 31 december 2023 |
89.981 |
48.562 |
138.543 |
Boekwaarde
x € 1.000
Goodwill |
Overig immaterieel actief |
Totaal |
|
Per 1 januari 2022 |
68.390 |
5.199 |
73.589 |
Per 31 december 2022 |
74.295 |
7.459 |
81.754 |
Per 1 januari 2023 |
74.295 |
7.459 |
81.754 |
Per 31 december 2023 |
165.148 |
10.864 |
176.012 |
De samenstelling van de boekwaarde van de goodwill en de overige immateriële activa ultimo 2023 is als volgt:
Acquisitie
x € 1.000
2023 |
2022 |
||||
KGE |
Goodwill |
Overig immaterieel actief |
Goodwill |
Overig immaterieel actief |
|
IBC (NL-2001) |
Bouw & Techniek |
21.207 |
- |
21.207 |
- |
Burgers Ergon (NL-2007) |
Bouw & Techniek |
31.107 |
3.108 |
31.107 |
4.129 |
Dynniq Energy (NL-2022) |
Infra |
5.905 |
- |
5.905 |
- |
Van Wanrooij (NL-2023) |
Van Wanrooij |
90.853 |
4.267 |
- |
- |
Overig |
Infra/Holding |
16.076 |
3.489 |
16.076 |
3.330 |
Boekwaarde per 31 december |
165.148 |
10.864 |
74.295 |
7.459 |
De post Overig goodwill heeft met name betrekking op de (KGE) kasstroomgenererende eenheid Infra (€ 13 miljoen). De post Overig immaterieel actief heeft met name betrekking op zelf voortgebrachte activa, software licenties en reële waarde van de orderportefeuille Van Wanrooij.
In 2023 heeft de Groep Van Wanrooij geacquireerd. Heijmans heeft een voorlopige purchase price allocation uitgevoerd in 2023 en zal deze in 2024 definitief maken. De goodwill van € 90,9 miljoen is het verschil tussen het aankoopbedrag en de reële waarde van de geacquireerde netto geïdentificeerde activa. Deze activa zijn in het kader van de purchase price allocation geherwaardeerd naar marktwaarde. Dit heeft bij Van Wanrooij tot gevolg gehad dat de voorraad grondposities substantieel zijn opgewaardeerd. De resterende goodwill wordt verklaard door het feit dat de Groep met deze overname zijn positie in vastgoedontwikkeling en bouw vergroot. Van Wanrooij is een uitstekend renderend bedrijf met een positieve outlook, hetgeen in een goede verhouding staat tot de omvang van de goodwill. De reële waarde van de orderportefeuille van Van Wanrooij Bouw op moment van overname, zijnde 5 september 2023, bedroeg € 6,4 miljoen en is opgenomen onder de post Overig immaterieel actief en wordt binnen 1 jaar geamortiseerd. Zie ook toelichting 6.2 Bedrijfscombinaties.
De resterende afschrijvingstermijn van het immateriële actief van de acquisitie Burgers Ergon is aan het eind van 2023 3 jaar met een jaarlijkse amortisatie van € 1,0 miljoen.
De amortisatie van de overige immateriële activa worden in de winst-en-verliesrekening verantwoord onder de post 'Overige bedrijfskosten'.
Impairmenttests
Jaarlijks worden impairmenttests uitgevoerd op goodwill uitgaande van de relevante kasstroomgenererende eenheid. Voor de wijze waarop de realiseerbare waarde wordt berekend, wordt verwezen naar de grondslagen voor de financiële verslaggeving.
Uitgangspunt voor de impairmenttests is de waardering berekend volgens de Discounted Cash Flow-methode. Toekomstige kasstromen worden verdisconteerd middels de WACC na belastingen. De WACC in 2023 is 9,6% (2022: 9,2%). De WACC is berekend op basis van verschillende componenten op basis van publiek beschikbare informatie. Het betreft hier zowel macro-economische indicatoren, als gegevens van andere beursgenoteerde bedrijven die gebruikt zijn als ‘peer group’.
De bedrijfswaarde van de kasstroomgenererende bedrijfseenheden is gebaseerd op de verwachte toekomstige kasstromen. Budget 2024 en 2025 vormen de basis voor de kasstroomprojectie. Omzet en bruto-omzetresultaat in het budget is gebaseerd op de orderportefeuille, ervaringen uit het verleden en de strategische ambities. Voor de periode van 2026 tot en met 2030 wordt er gerekend met een groeivoet van 1,2% (2022: 0%) dit is gebaseerd op ramingen voor economische groei in Nederland. Voor de periode na 2030 (de zogenaamde terminal value in de discounted cash flow methode) is gerekend met een groeivoet van 0% (2022: 0%). Het bruto-omzetresultaat voor de periode na 2026 is vanuit conservatief oogpunt constant verondersteld en gebaseerd op een gemiddelde van het budget en in het verleden behaalde marges.
Er is bij Bouw & Techniek en Infra een sensitiviteitsanalyse uitgevoerd op drie belangrijke sleutelparameters die invloed hebben op de Goodwill impairment: WACC, groeivoet en bruto-omzetresultaat. Voor de relevante kasstroomgenererende eenheden geldt dat redelijkerwijs te verwachten veranderingen in belangrijke uitgangspunten niet tot een impairment zouden leiden.
Heijmans heeft Van Wanrooij overgenomen op 5 september 2023 en daarna heeft er een voorlopige ‘purchase price allocation’ plaatsgevonden waarin de goodwill van Van Wanrooij is vastgesteld. In de ‘purchase price allocation’ zijn de activa van de onderneming gewaardeerd en het verschil tussen de marktwaarde en overnameprijs is de goodwill. De gerealiseerde resultaten 2023, de outlook 2024 en de marktontwikkelingen hebben zich positief ontwikkeld tussen waarderingsdatum en jaareinde, waardoor geen sprake is van een impairment trigger.